Ogrodologia

Warstwa wegetacyjna - właściwości

Substraty glebowe stosowane do zakładania zielonych dachów, muszą sprostać wysokim wymaganiom. Konieczne są wyważone właściwości, które umożliwią prawidłowy rozwój roślinności, a jednocześnie uwzględniać będą wymagania budynku.

Gleba jest decydującym elementem środowiska roślin i wpływa na nie poprzez właściwości wegetacyjne [Dieter Kusche, Berlin 1999]:

• Zaopatrzenie w wodę - zgodnie z wytycznymi FLL pojemność wodna substratów glebowych stosowanych na dachach ekstensywnych powinna zawierać się w granicach 20-35%, a dla intensywnych ponad 45%. Ważne jest także, aby podłoże posiadało zdolność ponownego zwilżenia po przeschnięciu.
• Zaopatrzenie w składniki pokarmowe - w warunkach naturalnych zapewnia to w głównej mierze skała macierzysta. Ograniczona głębokość powierzchni wegetacyjnej na dachu rodzi problem zapewnienia wystarczającej ilości składników pokarmowych. Konieczna jest wysoka sorpcja składników pokarmowych czyli odpowiednia ilość substancji organicznej i kationów wymiennych.
• Zaopatrzenie w tlen - substrat w stanie wilgotnym powinien zapewniać korzeniom roślin dostęp do tlenu. Nie może powodować całkowitego wysycenia podłoża wodą i powstanie warunków anaerobowych powodujących gnicie i zamieranie roślin.
• Buforowość - wytyczne FLL określają odpowiednie pH dla powierzchni ekstensywnych w granicach 5,5-7,0, dla intensywnych 6,5-9,5. Skład podłoża powinien zabezpieczać przed zmianą odczynu, ponieważ prowadzi to do uwstecznienia dostępności niektórych składników odżywczych jak np. fosfor.

 

Właściwości fizyczne i środowiskowe:

• Przestrzeń dla korzeni - substrat musi być stabilny, aby umożliwiał właściwe ukorzenienie się roślin. Zabezpiecza to rośliny przed niesprzyjającymi czynnikami klimatycznymi (wiatr).
• Niska zawartość składników szkodliwych - stałe uwalnianie szkodliwych składników prowadzi do pogorszenia się warunków środowiskowych bytujących na dachu roślin. Ponad to prowadzi do zanieczyszczenia wód ściekowych (również składnikami odżywczymi) np. fosforanów w osadzie ściekowym.
• Nie zanieczyszczona woda przelewowa - wykorzystanie wody deszczowej do ponownego nawadniania roślin, stwarza konieczność otrzymywania czystej, zdatnej do tego celu wody ze studzienek odprowadzających jej nadmiar.

Właściwości mechaniczne i techniczne:

• Właściwości drenujące - są szczególnie ważne przy substratach jednowarstwowych, gdzie nie stosuje się dodatkowej warstwy odprowadzającej nadmiar wody.
• Odporność na ugniatanie i osiadanie - zapewnia wytrzymałość na deptanie oraz długotrwałe utrzymanie pożądanej struktury. Osiąga się to poprzez odpowiedni skład mechaniczny i kształt oraz powierzchnię ziaren.
• Odporność na erozję - w wyniku oddziaływania wiatru na powierzchnię budynku i substratu działają siły tarcia, nadciśnienia i podciśnienia, przy czym na dachach przeważają zjawiska ssania. Substraty powinny być możliwie ciężkie i mieć szorstką powierzchnię. Zmienne warunki między mrozem i odwilżą prowadzić mogą do fizycznego wietrzenia substratu. Zjawiska te powinny być jak najwolniejsze.
• Niska zapalność płonieniem - w trakcie ciepłych miesięcy substrat i rośliny wystawione na działanie promieni słonecznych narażone są na wysychanie. Przy i na budynkach muszą być przestrzegane szczególne przepisy ochrony przeciwpożarowej.